มุษย์ยุคหินใหม่ (Neolithic  Period) หรือ บริเวณเชิงเขาและที่ราบสูงที่น้ำท่วมไม่ถึง  โดยไม่เรร่อนหรืออาศัยอยู่ตามถ้ำ  รู้จักการทำขวานหินขัดเรียบชนิดมีบ่าหรือขวานฟ้าฝีมือประณีต  แทนหินกะเทาะอย่างหยาบเหมือนสมัยหินเก่า  และรู้จักทำด้ามขวานด้วยไม้เขาสัตว์  รู้จักทำไร่  เพาะปลูกข้าวสาลี  ข้าวเจ้าและปลูกต้นไม้  รู้จักทำภาชนะเครื่องผั้นดินเผาสีดำขัดมัน  เป็นหม้อ  ไห  จาน  บางทีทำเป็นภาชนะดินเผามีสามขาใช้เชือกทาบ  ทำลวดลายบนเครื่องปั้นดินเผา แต่ยังไม่รู้วิธีหล่อหลอมโลหะเป็นเครื่องมือเครื่องใช้มีการนำหินขัดและเปลือกหอยกาบ  หอยแครง  มาทำเป็นหัวหอก  หัวลูกศร  มีดเคียวและเครื่องประดับกาย 

เช่น กำไล แหวน  ลูกปัด  หวี  ตุ่มหู  และปิ่นปักผม  มีการใช้ไฟเผา  ปิ้ง  อบ  อาหารให้สนุกก่อนจะกินมีการเลี้ยงสัตว์  เช่นหมู  หมา แพะ แกะ ไก่  และ วัว ควาย  ทำการหาปลาโดยใช้เบ็ดและฉมวก  รู้จักวิธีนำซุงต้นไม้มาขุดเป็นเรือ  มีการทอผ้าและทำเข็มเย็บผ้าจากกระดูกสัตว์  มีการสร้างกระท่อมดิน  มุงหลังคาด้วยใบไม้และทำกำแพงล้อมรอบหมู่บ้านซึ่งมีคนอยู่รวมกันราวพันคน  คนกลุ่นี้อายุไม่ยืน  เพราะจากการตรวจโครงกระดูกที่พบ  มีหลักฐานว่าคนยุคนี้รู้จักการถอนฟัน  และแต่งฟันด้วย และพบหลักฐานสำคัญหลายที่ในประเทศไทย ที่บ่งชี้ได้ว่ามีการอาศัยอยู่ของมนุษย์โบราณยุคหินใหม่..